ik ga ondergronds

Napels, een leuke stad met mooie plekken. Maar niet zo mooi als kennelijk in de tijd van Goethe, dus ik kom als het even meezit gewoon naar huis.
Maar Napels heeft niet alleen geschiedenis bovengronds, maar ook daaronder. Daar ben ik vandaag een kijkje gaan nemen. En in de straten viel de regen.
De Grieken en Romeinen hebben samen 400 KM aan kanalen en waterbekkens gegraven. Niet samen als in tegelijkertijd natuurlijk. De Grieken groeven blokken tufasteen uit, (tufsteen?) een licht en sterk vulkanisch bouwmateriaal om paleizen en tempels van te bouwen. Zo ontstond een heel gangenstelsel met kamers. In de tijd van Augustus zijn de Romeinen verder gegaan en hebben er een enorm stelsel van aquaducten en cisternen van gemaakt, die de hele stad en een deel van de omgeving van water voorzag. Bovengronds kon men via een put water uit de bekkens scheppen.
Dit moest natuurlijk schoongehouden worden, dus een leger aan kleine mannetjes kroop met schepnetjes door de gangen om de vervuiling eruit te scheppen. Hand- en voetsteunen laten zien hoe zij zich voortbewogen.
In 1884, na een cholera-epidemie werd het aquaduct voorgoed gesloten en direct door de mensen als vuilnisbelt gebruikt. Ze storten alles zo de putten in. Tijdens de tweede wereldoorlog had men schuilkelders nodig en men besefte dat de oplossing klaar lag. Het vuil werd verspreid en 5 meter boven de oorspronkelijke vloer werd een nieuwe gelegd, zo was het vuilnis prachtig weggewerkt. De putten werden dichtgemaakt, anders maak je het de vijand wel erg makkelijk en een paar duizend mensen leefden dagen, weken of maanden ondergronds. Al naar gelang ze naar de oppervlakte durfden.
De gangen zijn lang en breed, maar soms ook akelig smal, het paste soms maar net. Een smalle gang moeten we door met een kaars, dat verhoogt het effect.
Dan door naar het Romeinse theater, dat deels onder de huizen ligt en ook deel uitmaakt van de zichtbare omgeving. Dus bogen over de straat zijn onderdeel van het vroegere theater. Muren van huizen bleken als men de stuc laag eraf haalde oorspronkelijke oude theatermuren. Omdat Napels vroeger niet buiten de stadsmuren mocht bouwen, ging alles omhoog. Dus De Romeinen bouwden bovenop de Grieken en de generaties daarna weer daarbovenop. En van de mensen die in de vijf verdiepingen tellende huizen wonen weet een flink deel niet eens dat ze bovenop een antiek theater wonen. Dat was een heel interessante excursie.
Beneden in de gangen ook allerlei flatscreens, met gegevens over de seismische activiteit van de Vesuvius, uitleg over de werkzaamheden om de kanalen vrij te krijgen en Beelden van “De dans” van Matisse. Dat maakt dat de behoefte aan moderne kunst in mij wakker. Is dit schilderij dichtbij te zien? Waarom zou je het anders laten zien? Nee, maar ik ga naar het MADRE, museum voor moderne kunst en zie teveel wat me niets zegt. Gelukkig ook een paar aardige dingen, maar kapot van hun collectie ben ik niet. Ik heb het me met de audiotour toch aardig uit laten leggen, maar dat hielp niet voldoende. Misschien teveel en te moe. Morgen naar huis.